Tinnitusta Tedavi Çeşitleri Ve Güncel Yaklaşımlar
Tinnitusta ne gibi tedavi çeşitleri ve güncel yaklaşımlarımız
Sıklıkla alışageldik tedavi değeri düşük klasik uygulamalarından tinnitus tedavisinde fayda sağlanması neredeyse mümkün değildir. Bize hastalar bize gelesiye kadar genellikle bu sınırlı klasik tedavileri denemiş oluyorlar. Ayrıca tıp dışı pek çok uygulama yapmış olarak ancak çözüm sağlayamamış durumda gelmekteler. Bu geçmişte kalan klasik yöntemler netice alan neredeyse yok sayılacak derecede azdır. Klasik yöntemler % 1-5 oranını geçmemektedir. Halbuki yeni tinnitus tıbbi tedavi yöntemleri ile bu oranlar % 75 lere kadar başarı sunabilmektedir. Bu yeni tıbbi yelpaze içinde uygulamalarımızla bizim tedavi oranımız % 70 lere varmaktadır. Bu oranlar tinnitus tedavisinde zorlukların olduğu göz önüne alındığında tedavi için devrim niteliği sayılmaktadır.
Genel olarak yeniliklere ve tinnitusta tedavi için gerek geçmişte gerekse şimdilerde kullanılan bilimsel yöntemlere şöylece bakılacak ve mukayese edecek olursak,
- İşitme cihazları: ( + maskeleme entegrasyonlu) Genellikle tinnitus ile birlikte işitme kaybı olan kişiler için faydalıdır. Yeni nesil işitme cihazlar kullanmakla hem duyma hem de kulak çınlama sesi baskılanması olasıdır. İşitme kayıplı hastalarımızda bu tür cihazları kullanmaktayız. Genellikle işitme kaybı olan ve tinnitus ses karakteri sabit tonal olanlarda daha işe yaramaktadır. Kişinin tinitusun da Hiperakuzi veya fonofobi gibi durumlar varsa çok dikkat edilmeli bu tip cihazlara başvurulmamalıdır. Böyle durumlarda yaradan çok zararı olabilir.
- İlaç tedavileri: klasik ilaç tedavileri size sunulursa kullanmanızda yarar yok denecek kadar azdır. Kullanabilirsiniz ancak sonuç almanız pek mümkün değildir. Yeni olan bilimsel çalışmalarla ilaç çeşitliliği değişmiştir. Bizlerde bu gelişmeler etrafında tinniusta yeni ilaç tedavi protokollerini uygulamaktayız. Ayrıca dünyada pek çok yeni bilimsel ilaç çalışmaları hala devam etmektedir. Değişik ilaç moleküllerle araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmaların sonuçları en erken 3-5 yıl sonrası açıklanacağı düşünülmektedir.
- Danışmanlık, tinnitus koçluğu: kulak çınlaması ile yaşamayı öğrenmekte size yardımcı olur. Tedavi öncesinde, tedavi esnasında ve takip süreçlerinde sürekli iletişimler prosedürlerimiz de yer almaktadır.
- Maskeleme cihazı: Tinnitusda sesini maskelemeye yani sesi baskılaya yarayan küçük elektronik cihazlardır. Geçici rahatlık sağlar kullanıldığı ölçüde baskılama yapar ancak cihaz kulaktan çıkarıldığında sesler tekrar ortaya çıkar. Günümüzde tek faydalı kullanım alanı işitme kaybı olan kişilerde işitme cihazı içinde işitme cihazlarına entegre edilerek, çözüm sağlayabilmektedir.
- Ses üreten cihazlar: Uyku fazında sorun varsa yardımcı olabilecek cihazlardır. Uyku sırasında yatağın baş ucuna konarak değişik şekilde deniz dalgaları gibi sesler, şelaleler, yağmur veya yaz gece sesleri vererek, kulaktaki tinnitus seviyesi üstünde tinnitus sesini baskılar. Tedavi etmez. Anca kulak çınlaması hafif ise, uykuya dalmada yardımcı olabilmektedir.
- Akustik sinir stimülasyonu: Geniş bant akustik sinyal adı verilen bir uyarı vererek kulak çınlaması için duyarsızlaştırmayı amaçlar. Kulaklık ile kullanır.
- Bilişsel davranış terapisi ( Cognitive Behavioral Therapy - CBT). tinnitusa karşı olumsuz yanıtı azaltmayı veya düzeltmeyi amaçlar. Ayrıca olumsuz oluşan düşünceyi daha pozitif ve gerçekçi düşünceye dönüştürmeyi amaçlamaktadır. Amaç kaygı ve depresyonu azaltmak ve genel yaşam kalitesini artırmaktır. Ayrıca bu tedaviler altında pek çok tedavi prosedürü tanımlanmıştır Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR), Acceptance and Commitment Therapy (ACT), Tinnitus Activities Treatment (TAT), Tinnitus Retraining Therapy (TRT), Progressive Tinnitus Management (PTM) gibi. çoğaltmak mümkündür.
- Bu tedaviler uzun süreleri kapsayabilmektedir tedaviler 30 aya kadar devam edebildiği bildirilmektedir. Ciddi multidisipliner hekim çalışma grupları gerekmektedir. Hastanın bu tedavilerde sabırlı ve düzenli olarak tedavileri takip edebilmesi gerekmektedir. Kişilerin zaman ve beklenti kavramları ayrıca yöntemlerin uygulanabilirlik detayları göz önüne alındığında bu tür tedavilerde başarıda sorunlar olabilmektedir.
- Orta kulak içine transtimpanik enjeksiyon tedavileri: Kulak içine kortizon sıvısını enjeksiyonları bir müddet sıkça kullanılmıştır. Fakat bu uygulamalarda da yeterli sonuç alınamamıştır. Bunun sebebi kullanımın belirli sınırlı durumlarda olması, ayrıca uygulama şartları oluşsa bile sıvı şekilde olması nedeniyle kortizonun kulak kanalı olan östaki tüpünden akıp genze gitmesi ile bulunduğu etki alanında yeterince kalmaması ile etkiyi oluşturamamasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle kortizonu jel haline getirme çalışmaları devam etmektedir. Genellikle ani işitme kaybı veya meniere hastalığının ilk başlangıç günlerinde uygulaması söz konusu olabilir. Bazen de akustik travmalarda gene ilk birkaç gün içinde kullanılabilir. Gecikmiş uzun süreli kronik tinnitusda başarı şansı olmamaktadır.
- Son bilimsel çalışmalarda ayrıca orta kulağa enjekte edilebilir Ani işitme kayıpları akut tinnituslarda kullanılmak üzere programlanmış AM-101 kodlu çalışılan; Esketamine hydrochloride, yani N-Methyl-D-Aspartate (NMDA) receptor antagonisti olan ilacın deneme ve faz aşamalarındaki araştırmaları halen devam etmektedir. Ayrıca hücre rejenerasyonu ( yenileme) için TrkB antigonisti (7,8 dihydroxyflavone ) ile yeni araştırmaların olduğu ve çalışmaların hali hazırda hayvan deney aşamalarında olduğu japonya’dan bildirilmektedir.
- Deep Brain Stimulation (DBS) : Derin Beyin Uyarımları (DBS) Parkinson Hastalığı, epilepsi gibi diğer kronik tıbbi durumları olan hastalar için kabul edilmiş bir klinik uygulama şeklidir. Elektromanyetik enerjiyle beyin ilgili kısımlarını uyarma esasına dayanır. Bununla birlikte, rTMS ve tDCS'nin aksine, DBS, doğrudan elektrotların beyin içine cerrahi bir işlemle yerleştirilme işlemini içeren invaziv bir cerrahi prosedürdür. DBS'nin etkililiğine ilişkin sonuçların çoğu, öncelikle başka bir durum için (Parkinson gibi) tedaviyi alan, ancak bununla beraber tinnitusu olan hastalarda tinnitusu azalttığını bildiren kişilerden gelmektedir. DBS, yalnızca kulak çınlaması için uygun bir tedavi olarak düşünülse bile bu cerrahi işlemler sırasında yerleştirilecek elektrotların beyindeki sınırlarının iyi belirlenmesi gerekir. Bu nedenle tinnitusta günümüzde kullanımı hali hazırda henüz araştırma aşamasındadır. Günümüzde bu sebeplerle henüz uygulamalar arasına ve kullanıma girmemiştir.
- Beyin Yüzey İmplantları (Brain Surface Implants): Bazı araştırmacılar tarafından, beyin yüzey implantların, yani cerrahi işlemle beynin dış tarafına yerleştirilmiş elektrotların kullanımı amaçlanır. Diğer beyin stimülasyon teknikleri gibi, beyin yüzeyindeki implantlar hakkında bazı umut verici ön kanıtlar vardır. Ancak beyindeki ideal elektrod yerleşim alanlarını belirlemek için daha fazla araştırma ve çalışma gerekmektedir. Bu uygulamalar sinir cerrahisiyle ilgili önemli riskler nedeniyle karmaşıktır. Günümüzde bu sebeplerle henüz uygulamalar arasına ve kullanıma girmemiştir.
- Vagus Nerve Stimulation (Vagus Sinir Uyarımı -VNS): Günümüzde umut vadeden çalışmalar içinde yer almaktadır. Vagus siniri boynundan geçerek beyni kalbe ve sindirim sistemine bağlar. VNS uygulamaları günümüzde yoğun olarak epilepsi ataklarını önlemede kullanılmaktadır. Bu manteliteden yola çıkılarak VNS cihazları tinnitus içim modifiye edilerek yeni kullanımlar arasında yerini almıştır. Tinnitus için sinirin boyundan geçen kısmına implante edilmiş elektrot kullanımı ile ve elektrostimülasyon uyarıları ile tinnitus baskılanabilmiştir. Vücuttaki diğer cihazlarda olduğu gibi, VNS de cerrahi bir uygulama işlemi lup bu nedenle bazı riskleri taşımaktadır. Dünyada Henüz 11 kişide denenmiş olup çok pahalı maliyet açısından en son çare olarak günümüzde düşünülmüştür.
- r-TMS (repetetif transkranial manyetik stimülasyon) tedavisi: En yeni tedavilerden biridir. Dünyada tıp fakültelerinin tinnitus merkezlerinde 2011 yılından bu yana yoğun olarak kulak çınlamasında kullanılmaya başlanmışken, son iki yılda daha da geliştirilerek tinnitus tedavisindeki etkileri artıran özellikler kazandırılarak yeni versiyonu olan son şeklini almıştır. Kliniğimiz de gelişmiş olan yeni jenerasyon r-TMS cihazını tedavilerde kullanmaktayız. Tinnitus tedavisinde yüksek tedavi başarısı sunanan r- TMS cihazı ile % 65 - 70 lere varabilen tedavi sonuçları elde edilebiliyoruz. Ülkemizde çınlama alanında ileri tinnitus tedavi kliniği olarak bilimsel bakış açısıyla hastalarımızı r-TMS yöntemi ile tedavi etmekteyiz. Günümüzde yüzde yüz çözüm sağlayan bir tedavi şekli henüz bulunmamaktadır. Yeni gelişmelerle tinnitusda tedavilerden başarı sağlama önemli oranda artmıştır. Güçlü iyileştirici elektromanyetik uyarıların bozulan sinirsel hiperaktiviteyi azalttığı bilinmektedir. Tinnitusun sebeplerinden birinide beynin sinir korteksinde hiperaktivitenin bir fonksiyonu olduğu bilinmektedir. Ayrıca, işitsel yollar üzerindeki işitsel nöron fiberlerinin, işitme hücrelerinin, işitme merkezindeki yapıların tüm sorunlarında tinnitusun oluşabileceği bilinene bir gerçektir. Tekrarlayan Transkraniyal Manyetik Uyarım, elektromanyetik iletimleri beyin dokusuna iletmek için kafatası üstünde konumlanmış güçlü, noninvazif bir manyetik sargı ( bobin ) kullarak sağlanır. r-TMS’nin klinik etkinliğini için ve etkinliği yeterince sağlayabilmek için ideal bobin yerleşimi, stimülasyon frekansı, stimülasyon yoğunluğu ve hasta tedavilerinin sıklığı gibi tedavi protokollerini çok önemlidir. Bu nedenle işlem konuya hakim birimlerde bilinçli yapılması sonuçların başarısı için önemlidir.
- Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS) : Transkraniyal Doğru Akım Uyarısı, araştırmacıların, kulak çınlamasının altında yatan sinirsel hiperaktiviteyi asgariye indirir. noninvaziv elektromanyetik tedavinin bir başka formudur. Hastalar saçlı derisinde elektromanyetik atımları kafatasından alttaki beyin dokusuna ileten elektrotlarla uygulanır. Elektriksel uyarı miktarı, her bir elektronun altındaki sinirsel uyarılmaya bağlı olarak değişir. Tinnitusta , tDCS ile yapılan çalışmalardan başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Amerika Teksas ve Avusturalya’dan yapılan bilimsel çalışmalar, hastaların% 40 – 48 oranına kadar tedaviden yararlandığını göstermiştir. Kliniğimizde Bu yöntem tinnitus tedavilerinde kullanılmakatadır.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz. Her hakkı saklıdır. İzinsiz kullanılamaz.